Tijd om uw mails te checken …

De Clerck wil e-mailverkeer twee jaar bijhouden. Dat was zowat de algemene teneur van het persbericht dat door Belga werd verspreid en door de meeste kranten en nieuwszenders werd overgenomen. Het gaat over het voornemen van minister van justitie Stefaan De Clerck om alle electronische communicatie tussen alle burgers twee jaar lang bij te houden. Dus ook de mails die u en ik versturen en de websites die we bezoeken.

Dataretentierichtlijn
Waar het om gaat is de omzetting in Belgische wetgeving van de Europese dataretentierichtlijn, die drie jaar geleden werd aangenomen door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Die richtlijn wil dat lidstaten telecombedrijven en internetproviders verplichten om de communicatiegegevens van hun klanten te bewaren, zodat de overheid die kan opvragen voor de bestrijding van criminaliteit. Wat de bewaartermijn van de gegevens betreft kunnen lidstaten kiezen voor een periode tussen een half jaar en twee jaar.

België zou, in het wetsvoorstel van De Clerck, kiezen voor de maximale duur van twee jaar. Dat is op zich al een zeer bediscussieerbare keuze, waar onder meer Tik vzw en de Privacycommissie al op gereageerd hebben. Voor de Privacycommissie is één jaar voldoende. Voor de rest gaat ze blijkbaar akkoord met het ontwerp.

Wij dus niet. Of het nu om twee jaar, één jaar of zes maanden bewaarplicht gaat, de hele databewaringsrichtlijn is ondemocratisch, nutteloos en duur.

Ondemocratisch
Met de bewaarplicht wordt informatie verzameld over iedereen, zonder onderscheid des persoons, verdacht of onverdacht. De regering zal vervolgens niet alleen de gegevens van verdachte personen kunnen opvragen, maar bovendien de gegevensbestanden ook kunnen doorzoeken op risicoprofielen, het zogenaamde dataminen. Op zich is dat al een gigantische inbreuk op de privacy. Ook gevoelige gegevens van onverdachte personen, waar justitie nooit opsporingsbevoegdheden voor zou hebben gekregen, worden daarbij immers doorzocht.

Tussen haakjes, computerbeveiligingsexperts wezen al verschillende keren op de enorme beveiligingsrisico’s van de opslag van zo’n grote hoeveelheid gevoelige gegevens.

Zinloos en duur
Het is allemaal zinloos en heeft geen enkel nut. De bewaarplicht is relatief makkelijk te ontduiken, ook al omdat de wet enkel voor Belgische providers geldt en geen betrekking heeft op bijvoorbeeld msn, skype en gratis mailprogramma’s als gmail en hotmail. Bovendien hebben experts al aangetoond dat 98 procent van de data uit spam zal bestaan, iets wat providers niet kunnen scheiden van inhoudelijke berichten.

Wellicht zullen het ook de providers zijn die voor de kosten van het opslaan van de gegevens moeten instaan. Het valt te verwachten dat dit prijskaartje aan de gebruiker zal doorgerekend worden. Met andere woorden: u en ik zullen moeten betalen voor een verregaande inbreuk op onze privacy.

Snuffelstaat
Een dure maat voor niets dus, die dataretentierichtlijn? Niet helemaal, want een dergelijke wet is de zoveelste bouwsteen voor een snuffelstaat die steeds dieper in ons leven ingrijpt. De overheid creëert voor zichzelf steeds meer mogelijkheden om zoveel mogelijk informatie over zoveel mogelijk mensen te weten te komen, van hun identiteit en hun gedrag. Nog even en we kunnen geen stap meer zetten of geen gedachte meer vastleggen, zonder dat de overheid dit weet. Met “terrorismebestrijding” als glijmiddel wordt opnieuw een ingrijpende maatregel doorgedrukt waarvan de toekomstige gevolgen niet te overzien zijn. Wij vinden dit een schandalige wet. En u?