In 2006 publiceerde Statewatch met “Arming Big Brother” een eerste rapport over het “European Security Research Program”. ESRP is een onderzoeksprogramma van de EU dat officieel als doel heeft de veiligheid in Europa te vergroten en een wereldwijd concurrerende veiligheidsindustrie in Europa te bevorderen.
Met “The NeoConOpticon” hebben Statewatch en het Transnational Institute nu voor een vervolg op dat rapport gezorgd. Daarin schetst Ben Hayes de ontwikkelingen en de implementatie van het programma. ESRP beschikt ondertussen over een budget van 1,4 miljard euro, dat voornamelijk besteed wordt aan surveillance en het ontwikkelen van aanverwante veiligheidstechnologieën. Hayes noemt dit soort projecten Orwelliaans, omdat ze leiden tot een Europees surveillancesysteem dat lucratief is voor de industrie, maar waarin iedere burger een potentiële verdachte is.
We wisten al langer dat veiligheid big business is. Maar het blijft verbijsterend om lezen hoe de EU in zijn haast om te profiteren van de binnenlandse veiligheidhype, de onderzoeksagenda op dit gebied effectief heeft uitbesteed aan precies die bedrijven die er het meest van zullen profiteren.
Het wekt ook verbazing (of niet?) dat dit geen veelbesproken rapport is waar in de pers uitgebreid aandacht aan besteed wordt. Te ingewikkelde materie? Europa te ver van ons bed? Of gewoon te saai of niet belangrijk genoeg? Nochtans is het onder meer met dit soort programma’s dat de toekomst van Europa mee vorm gegeven wordt. En dat gebeurt buiten de formele structuur van de EU, zonder parlementaire en democratische controle, door lobbyisten voor lobbyisten, waarbij bedrijven zijn uitgenodigd zelf de doelstellingen en de jaarlijkse prioriteiten te bepalen en vervolgens aanvragen voor het geld in te dienen en uiteindelijk de projecten binnen te halen. Mooie toekomst waar we met onze ogen dicht naartoe wandelen.
Lees hier de press release (pdf).
Download hier het volledige rapport (pdf).
Lees hier een interview met Ben Hayes in The Guardian (28/09/2009).
Of lees eerst hieronder een uittreksel uit de aankondiging van de publikatie:
“Despite the often benign intent behind collaborative European ‘research’ into integrated land, air, maritime, space and cyber-surveillance systems, the EU’s security and R&D policy is coalescing around a high-tech blueprint for a new kind of security. It envisages a future world of red zones and green zones; external borders controlled by military force and internally by a sprawling network of physical and virtual security checkpoints; public spaces, micro-states and ‘mega events’ policed by high-tech surveillance systems and rapid reaction forces; ‘peacekeeping’ and ‘crisis management’ missions that make no operational distinction between the suburbs of Basra or the Banlieue; and the increasing integration of defence and national security functions at home and abroad.
“It is not just a case of ‘sleepwalking into’ or ‘waking up to’ a ‘surveillance society’, as the UK’s Information Commissioner famously warned, it feels more like turning a blind eye to the start of a new kind of arms race, one in which all the weapons are pointing inwards. Welcome to the NeoConOpticon.”