De Liga voor Mensenrechten, de Ligue des Droits de l’Homme en Nurpa vechten de bewaarplicht van onze telecomgegevens aan voor het Grondwettelijk Hof. Ze worden daarin gesteund door een heleboel organisaties en burgers. Ook datapanik.org geeft met alle plezier een stevig duwtje in de rug. Tijd om dataretentie een halt toe te roepen. Ook in België. Met uw en onze steun. Surf naar stopdataretention.be en betuig je steun. Doe een gift en help mee om deze massale surveillance te stoppen.
Nog maar een paar dagen geleden liet Angela Merkel een ballonnetje op over een eigen Europees internet dat geen enkele band heeft met de VS. Reden van het opvallend pleidooi waren de onthullingen dat de NSA ook Europese burgers bespioneert (en zelfs Frau Merkel durft afluisteren!). Er zijn een heleboel redenen op te sommen waarom een dergelijk “Europees internet” een wel bijzonder dom idee is. In de reacties vielen bijvoorbeeld regelmatig de woorden “balkanisering van het internet”. Of er werd geopperd dat er wel eens meer economische motieven zouden kunnen meespelen. Dat motieven als “bezorgdheid over onze privacy” eigenlijk een alibi zijn om Duitse en Europese industriële belangen terug op de agenda te zetten. En daar valt inderdaad veel voor te zeggen.
Angela Merkel verzwijgt immers handig dat de Europese Unie eigenlijk niet veel anders doet dan wat de Amerikanen doen. Namelijk alle Europese burgers bespioneren. Dat werd mogelijk gemaakt doordat de EU in 2006 de beruchte databewaringsrichtlijn in het leven riep en alle lidstaten daarmee verplichtte om alle telecomverkeer van alle Europese burgers op te slaan, bij te houden en ter beschikking te stellen van de veiligheidsdiensten. Die richtlijn wordt terecht vergeleken met de spionagepraktijken van NSA en co en werd door critici al verschillende keren met de grond gelijk gemaakt. Critici die tussen haakjes niet alleen in kringen van privacy-activisten moeten gezocht worden. In verschillende Europese landen heeft een rechtbank zich al over de richtlijn gebogen en geconcludeerd dat die niet strookte met de grondwet.
Dataretentie in België
Die zo fel bekritiseerde dataretentierichtlijn werd in de zomer van 2013 ook door België overgenomen. De nieuwe wet werd in sneltreinvaart door het Parlement gejaagd en het gevolg laat zich raden. Tijd voor discussie was er nauwelijks, terwijl de wet toch onze basisrechten en vrijheden op de helling zet. Internet- en telefonieproviders zijn wettelijk verplicht om gegevens bij te houden over wie met wie belt of sms’t of mailt, wanneer, hoe lang, met welk toestel, vanaf welke plek, … Die gegevens moeten een jaar lang bewaard worden en ter beschikking gehouden van de veiligheidsdiensten.
Het spreekt voor zich dat een dergelijke ingrijpende bewaarplicht een ernstige bedreiging vormt voor een hele reeks fundamentele rechten en vrijheden: het recht op privacy, de vrijheid van meningsuiting, het beroepsgeheim, het bronnengeheim, de vrijheid van vereniging, het recht om ons vrij te verplaatsen.
De voornaamste bezwaren tegen een dergelijke massale surveillance hebben we hier al eens kort samengevat, maar we willen ze gerust nog eens herhalen:
- het nut van een algemene bewaarplicht is nergens bewezen en biedt in de praktijk geen enkele garantie tegen terreur of criminaliteit
- de bewaarplicht is een schending van de privacy, een aantasting van het beroepsgeheim van artsen en advocaten en van het bronnengeheim van journalisten
- iedereen wordt behandeld alsof hij of zij een potentiële crimineel of terrorist zou zijn
- het risico van ‘function creep’ is reëel; wat voor het ene doel wordt opgeslagen, wordt na verloop van tijd ook voor andere doelen gebruikt (bvb de auteursrechtenindustrie die maar wat graag eenieders surfgedrag zou inkijken)
- er wordt zo’n enorme hoeveelheid gegevens ingezameld, dat het zoeken wordt naar een naald in een hooiberg
- tot slot zal ieder van ons ook nog eens zelf voor de kosten van al die controle moeten opdraaien
Crowdfunding
Meer dan redenen genoeg dus voor de Liga, de Ligue en Nurpa om een procedure te starten bij het Grondwettelijk Hof. Omdat onze privacy van onschatbare waarde is. Maar zo’n procedure belooft een lange weg te worden. Een uitspraak wordt ten vroegste begin volgend jaar verwacht. Aan de procedure hangt bovendien een stevig kostenplaatje, dat de drie initiatiefnemers niet alleen kunnen dragen. Daarom doen ze een beroep op iedereen die zijn of haar privacy mee wil verdedigen en ook een financieel steentje wil bijdragen. Via een crowdfunding vragen ze elke bezorgde burger om een deeltje van de kosten mee te helpen dragen.
Het Hof kan de Belgische dataretentiewet ongrondwettig verklaren en vernietigen. In dat geval worden de wetgevers terug naar af gestuurd. Dat zou fantastisch nieuws zijn voor onze privacy en voor onze democratie. Met uw steun kunnen we samen onze privacy redden.