Binnenkort wordt in het Vlaams parlement gestemd over de invoer van digitale meters. Het signaal voor minister Tommelein om de tegenstanders te overroepen met een charmeoffensief in de media. Maar de enigen die echt beter worden van “slimme meters” zijn netbeheerders en producenten. Johan Janssens legt in De Wereld Morgen uit waarom we ons beter wat meer zorgen zouden maken over die “slimme meters”.
Big Brother Tommelein
Binnenkort wordt in het Vlaams parlement gestemd over de invoer van digitale meters. Het signaal voor minister Tommelein om de tegenstanders te overroepen met een charmeoffensief in de media.
Zijn argumenten in dat offensief? Er is geen alternatief voor de digitale meter. Het is toch zo handig, meneer: je moet niet meer thuisblijven als de mensen van Eandis om de vier jaar je meterstanden komen bekijken. Je zal kosten besparen, want er komen flexibele tarieven waardoor je wasmachine op het goedkoopste moment automatisch kan beginnen draaien (wat vindt de brandweer daar trouwens van?). En ja, de factuur zal wel stijgen, maar op termijn ook weer dalen. Want de toekomst is digitaal: de meter niet installeren zou “misdadig” zijn. Een mens vraagt zich plots af welke misdaad we dan collectief zouden begaan.
Dat laatste is een interessante invalshoek. Stel: Eandis komt bij jou een digitale meter installeren. Maar je moet niet weten van die dingen en je weigert. Dan word je behandeld als een misdadiger: geen gas of elektriciteit meer. Je doet niet mee aan de digitale toekomst? Tommelein katapulteert je eigenhandig terug naar de negentiende eeuw.
Waarom zou je zo’n digitale meter weigeren? Misschien omdat het eigenlijk een GSM is. Het meet je verbruik en stuurt dat automatisch via 3G of 4G door naar de netbeheerders. Sommige mensen hebben liever geen straling in hun huis en dat is eigenlijk hun goed recht. Maar niet volgens Tommelein.
Misschien ben je bezorgd over je privacy. De meter kan je verbruik registreren tot op het kwartier. Dat legt je gedrag in je huis goed bloot: hoeveel mensen wonen er, wanneer ben je thuis, was je, plas je, slaap je, sta je op, ga je doorgaans op vakantie? Je zou kunnen zeggen dat Facebook dat ook weet, maar bij mijn weten is Facebook niet verplicht door Tommelein.
Misschien weiger je omdat je wel iets weet over de onveiligheid van online digitale toestellen? Je ziet bijvoorbeeld je gegevens liever niet in de verkeerde handen vallen. Of iemand zou je meter kunnen hacken en vanop afstand het vermogen aanpassen, je toegang tot nutsvoorzieningen afsluiten of kijken wanneer je thuis bent. En vooral wanneer niet.
Die bezorgdheden zijn natuurlijk helemaal terecht, want als tegenreactie begint Tommelein te zeggen dat er geen alternatief is. Als er al één is, dan is het misdadig. Hij begint wat te toveren met cijfers. Het kost je 28 euro per jaar maar als je het bekijkt op twintig jaar levert het 336 miljoen op! We zwijgen dan wijselijk over de 200 miljoen die het systeem al gekost heeft voor we gestart zijn (kosten van Atrias). In Nederland, Frankrijk, Australië, Canada, Ierland en het Verenigd Koninkrijk zijn de meters geïntroduceerd én geëvalueerd. Conclusies? Te duur, levert niets op, geen winst, eigenlijk gewoon een slecht idee. Duitsland heeft voor de invoer een onderzoek bevolen en dan beslist om de digitale meter enkel te installeren bij grootverbruikers. Dat zijn de enigen die er winst uit kunnen halen.
Daar staat Tommelein dan met lege handen. Eigenlijk spuit hij “decretale mist” met een verplichte invoer van de meters. Dat zeg ik niet. Dat zegt de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen in een advies dat ook interessante zaken bevat over het bizarre verloop van heel de procedure. Organisaties verzetten zich tegen de verplichte invoer: de Liga voor de Mensenrechten, Test Aankoop, Beperk de Straling. Zij eisen terecht dat mensen voor een offline digitale meter moeten kunnen kiezen die de gegevens niet fijnmazig meet en doorstuurt.
Waarom wil Tommelein dan per se die online digitale meter door onze strot rammen? Laat me eens een heel stoute gok wagen. De enigen die er eigenlijk beter van worden zijn de netbeheerders en de producenten. Die eerste zijn in handen van steden en gemeenten. Met andere woorden: de Vlaamse regering voert een maatregel in die slecht is voor de privacy, gezondheid, portefeuille en veiligheid van burgers. Maar die maatregel is wel goed voor de collega’s van het lokale niveau. En voor de energieproducenten, want die verdienen natuurlijk veel te weinig. Met andere woorden: de burgers zijn kies-, melk- en datavee geworden.
Elke dag zie ik mijn energiemeter als ik naar mijn werk vertrek. En ik vraag me af of ik kan leven zonder elektriciteit, water of gas. Want ik ben niet bereid om mijn recht op privacy op te geven en te gaan leven in een huis waar Big Brother Tommelein elke handeling meet. En weet.
Johan Janssens
Een burger bezorgd om zijn privacy
Teken de petitie “Geen verplichte invoering ‘slimme’ meters”