Met DNA-profielen, e-mailanalyse en andere personeelsdata ‘meten’ en ‘voorspellen’ bedrijven werkplezier, ziekte en productiviteit van de werknemers. Maar de analyses zijn gebaseerd op rammelende onderzoeksmethoden en pseudo-wetenschap.
In Nederland pleit het CDA er daarom voor om de Grondwet uit te breiden met een ‘digitale paragraaf’. Daarin wordt dan duidelijk afgebakend welke digitale informatie bedrijven en overheden wel en niet van hun werknemers mogen verzamelen. Volgens het CDA zit er een grens aan de mogelijkheden om persoonlijke gegevens van personeel te onderscheppen. Aanleiding is een onderzoek van platform voor Onderzoeksjournalistiek Investico, dat meer inzicht geeft in de schaal waarop werkgevers de privacy van hun werknemers schenden.
Tientallen grote Nederlandse bedrijven en de overheid verzamelen details over de persoonlijkheid, stress, werkplezier, ziekte en ‘burgerschap’ van hun personeel. Vaak gebeurt dit zonder dat de werknemers dat weten. Het leidt tot discriminatie van vrouwen en aantasting van de privacy van het personeel. De betrokken bedrijven vervangen de personeelschef steeds vaker door algoritmes, gerobotiseerde sollicitatiecommissies en spionagesoftware om e-mails uit te lezen teneinde personeelskosten te besparen en tijdrovende sollicitatieprocedures versnellen. Organisaties zoals ABN Amro, APG, Rabobank, Shell, Achmea, KLM, ASML, de AIVD, Defensie en de Belastingdienst hebben inmiddels allemaal eigen afdelingen voor ‘Human Resource-analyse’: HR Analytics.
Blijkt (no surprise) dat al dit “onderzoek”, het data-geanalyseer, de hele verzamelwoede en de enorme berg aan gevoelige persoonsgegevens, nauwelijks – om niet te zeggen niets – oplevert. Wat voor veel bedrijven nog geen aanleiding is om te volharden in de boosheid.
Terwijl de onderzoeksmodellen rammelen, wordt steeds dieper onder de huid van werknemers gekeken. Breintesten, analyses van micro-gezichtsexpressies en je ‘natuurlijke taalgebruik’ zijn niet ongebruikelijk bij sollicitaties. Het bedrijf BrainCompass kijkt zelfs in het DNA om carrièreadvies te geven. “Hoe meer bouwsteentjes je van jezelf kent, hoe accurater je met jezelf het gesprek kunt aangaan over welke van die steentjes je boven wilt laten komen en welke je wilt ‘wegmanagen'”, aldus het bedrijf.
Ons klinkt zoiets als pure horror in de oren.
Lees de volledige longread bij De Groene Amsterdammer en een aanvullend artikel op Vers Beton.