Het was een opvallend beeld, de lange rijen die stonden aan te schuiven om een ticket voor de metro van Hongkong te kopen. Ongewoon, want in Hongkong zijn het normaal gezien enkel toeristen die met contant geld een ticket aan de automaat kopen. Hongkongers betalen hun metrotickets zo goed als altijd met de Octopus Card, een herlaadbare smart card waarmee je overal in de stad kan betalen op het openbaar vervoer, in restaurants of in winkels.
De meesten die stonden aan te schuiven, bleken deelnemers te zijn aan de protesten in Hongkong tegen een wetsvoorstel dat uitwijzingen van Hongkong naar het Chinese vasteland mogelijk maakt. Uit schrik voor represailles wegens deelname aan de protesten, wilden de deelnemers ook vermijden dat hun aanwezigheid bewezen zou kunnen worden via de data op de Octopus Card.
In het recente verleden was de kaart al verschillende keren gebruikt als bewijs in rechtszaken. Elke Octopus Card heeft een uniek serienummer en bevat een chip waarop ook alle transacties worden opgeslagen. De kaart kan bovendien gekoppeld worden aan een bankkaart om krediet toe te voegen. Politiediensten noemen de kaart om die redenen een soort GPS voor burgers, omdat het zo makkelijk is om te volgen wie de kaart waar en wanneer gebruikt.
Journaliste Mary Hui trekt er haar conclusies uit:
“The Hong Kong protesters’ behavior raises questions about data privacy, surveillance, and the dangers of “smart cities” as companies and governments sweep up ever-increasing troves of personal data. The protesters’ deliberate decision to use cash, despite its seeming inconvenience, also shows how increasingly cashless societies can present dire privacy concerns.”
Why Hong Kong’s protesters were afraid to use their metro cards