Dataïsme is het geloof dat alles te vertalen is in data. Data leggen de wereld vast en maken haar beheersbaar. Maar voor wie en met welk doel? De onderliggende aannames van het dataïsme staan zelden ter discussie. Is de mens echt als algoritme te begrijpen? Wat gebeurt er met de dingen die niet in data te vatten zijn? En waarom wordt de dataïstische toekomst voorgesteld als onvermijdelijk?
Tegenover het ideaal van een geautomatiseerde wereld stelt filosofe Miriam Rasch een herwaardering van frictie: niet alleen als manier om weerstand te bieden aan de eis van transparantie en constante communicatie, maar ook als het startpunt van ethische reflectie. Frictie opent de weg naar ‘de-automatisering’ als mogelijkheid om woorden en dingen weer als nieuw te laten schijnen. Hoe kunnen we in dataïstische tijden ons eigen verhaal blijven vertellen?
Lees hier Storm & stilte: inleiding (pdf)
Miriam Rasch: Frictie – Ethiek in tijden van dataïsme
Uitgeverij De Bezige Bij, 2020, 240 p., isbn 9789403183602