David De Pue neemt in een opiniebijdrage voor De Standaard het nieuwe systeem voor statiegeld op drankverpakkingen op de korrel. In dat digitaal systeem met ‘slimme blauwe zakken’ zouden burgers de meerprijs die ze voor het leeggoed aan de kassa betalen, terugkrijgen als ze met hun smartphone QR-codes scannen op de drankverpakking en op de blauwe zak. De Pue ziet alleen maar nadelen, waarvan digitale surveillance zeker niet de minste is (en hij heeft ook een veel simpeler en dus écht slimme oplossing).
Een app die registreert waar, wanneer en wat voor drankverpakkingen ik in mijn blauwe zak gooi, levert ongetwijfeld interessante data op voor bedrijven die drank aan de man brengen. Maar ook als de overheid die app zou beheren is er een potentieel privacyprobleem. Voor een systeem dat – althans voor het specifieke aspect van teruggegeven drankverpakkingen – de Volksrepubliek China de loef wil afsteken wat betreft digitale surveillance, bedank ik vriendelijk. De overheid noch Fost Plus hoort te weten of en wanneer ik Cara Pils, dan wel biologische Kombucha nuttig.
Natuurlijk kan de overheid een wetgevend kader scheppen dat het vergaren van persoonsgegevens via zo’n app verbiedt, maar het is nog slimmer om te kiezen voor bestaande systemen die hun deugdelijkheid hebben bewezen in onder andere Nederland, Duitsland en Denemarken, en ook bij ons voor glazen flessen. Zo’n systeem is, in tegenstelling tot een digitaal systeem, ook toegankelijk voor mensen die niet over een smartphone of de nodige digitale vaardigheden beschikken.