Het World Wide Web, ooit symbool van hoop en vrijheid, is 35 jaar later uitgegroeid tot een web van commerciële belangen, afhankelijkheid en desinformatie. Een aantal grote techbedrijven bepaalt wat we zien en doen, terwijl democratie en autonomie onder druk staan. VPRO Tegenlicht onderzoekt hoe het zo ver heeft kunnen komen én hoe we het internet weer van iedereen kunnen maken.
Er gaan wereldwijd steeds meer geluiden op – opvallend genoeg bij veel jongeren – om het monopolie van Big Tech te breken en weer een internet te creëren dat van en voor iedereen is. Een digitale ruimte waar we zelf invloed op hebben, waar we zelf bepalen wat we zien en wat we doen. Tegenlicht onderzoekt in deze aflevering de toekomst van het internet, ‘de digitale ruimte’ die het World Wide Web voortbracht en die nu ons leven zo goed als bepaalt.
Zoekmachines, mail, social media, mobiele telefoons, apps, alle digitale systemen, augmented reality, artificial intelligence: zonder internet werkt niks. Ziekenhuizen liggen plat, er kan niet meer gereisd worden, banken – en dus je rekeningen – zijn onbereikbaar en je verliest contact met alles en iedereen om je heen. Internet is ons leven en tegelijkertijd maken we ons er weinig druk over. Als internet een basisbehoefte is, waarom laten we het dan door een selecte groep bedrijven beheersen?
Tegenlicht spreekt met pioniers en vernieuwers die zich inzetten voor een een beter, gezonder internet dat rekening houdt met onze mensenrechten:
- Kim van Sparrentak, europarlementariër voor de Groenen die werkt aan wetgeving om Big Tech te reguleren en zich inzet voor Europese digitale autonomie.
- Ramya Krishnan, advocaat die een rechtszaak tegen Meta voert voor meer controle op social media.
- Nabiha Syed, directeur van de Mozilla Foundation, die vecht voor openheid en creativiteit om zo tot een eerlijker en ethischer internet te komen.
- Rudy van Belkom, directeur van Stichting Toekomstbeeld der Techniek en pleitbezorger van technologie die rekening houdt met de imperfecties van de menselijke natuur.
- Ctrl + Alt + Reclaim, een grassroots actiegroep van jonge activisten die strijden tegen verslavende algoritmes, online haat en schendingen van privacy.
error 404: het internet in crisis
regie: Floor van der Meulen
VPRO, 2025, 50 min.
VPRO Tegenlicht