Angst voor terreur wordt gebruikt om migratie als een bedreiging voor de veiligheid te beschouwen. En angst voor migratie wordt vervolgens gebruikt om surveillanceproducten te verkopen. Dat is in een notendop het uitgangspunt van de Tegenlicht-documentaire Het Veiligheidscomplex. Regisseur Shuchen Tan toog voor Tegenlicht naar het hoofdkantoor van het Europese grensagentschap Frontex. Ze vloog mee met Finse grenswachten in Zuid-Italië. En ze was aanwezig bij de lancering van een nieuw Europees onderzoeksprogramma tijdens de grote politie- en defensiebeurs Milipol in Parijs. Op die beurs worden de nieuwste snufjes op het gebied van grensbewaking en surveillance aan de man gebracht, van drones tot biometrische poortjes. Ze sprak ook met de Franse juriste Claire Rodier, biometriespecialist Max Snijder, de activistische onderzoeker Ben Hayes en wetenschapsfilosoof Huub Dijstelbloem.
Het resultaat is een verhelderende en tegelijk beklemmende documentaire. Zoals de Correspondent het verwoordt: “Wat beklijft is het beeld van een wereld, waarin de ene groep wereldbewoners het recht heeft om zich vrij over de wereld te bewegen, en de andere niet. En waarin grenslijnen niet langer tussen landen lopen, maar overal waar een camera hangt. Dat is, zowel voor burgers als niet-burgers, een toekomst om bang van te worden.”
Je kan de volledige uitzending hieronder herbekijken. Of op de website van Tegenlicht, waar je nog een heleboel extra’s krijgt aangeboden. Met onder meer een interview met regisseur Shuchen Tan die vertelt hoe zij door het maken van ‘Het veiligheidscomplex’ zich bewuster is geworden van welke gegevens je weggeeft als je gescand wordt of door een poortje gaat. Plus de nodige achtergronden over Slimme grenzen in Europa en over Persoonsregistratie.