Bits of Freedom is er in Nederland in geslaagd om het debat over de dataretentierichtlijn terug stevig op de politieke agenda te zetten. Aanleiding is de beslissing van de Nederlandse regering om de “bewaarplicht telecomgegevens” voort te zetten. Ondanks het feit dat het Europees Hof van Justitie in april van dit jaar de richtlijn dataretentie nog ongeldig verklaarde en ondanks het feit dat het kabinet zelf heeft toegegeven dat de bewaarplicht in strijd is met het Europese Handvest van grondrechten.
Bits of Freedom verwijst nu naar de Nederlandse Grondwet waarin staat dat een wet die strijdig is met internationale verdragen niet mag worden uitgevoerd. “De wet mag dan wel in een wetboek staan, maar niemand hoeft er zich iets van aan te trekken. Niemand niet. Nooit niet.” Daarom roept Bits of Freedom het parlement op om de regering ter verantwoording te roepen en de Wet bewaarplicht telecomgegevens zo snel mogelijk ongedaan te maken.
Daarnaast rekent Bits of Freedom ook op de providers om de wet naast zich neer te leggen en de telecomgegevens van hun klanten niet langer bij te houden in het kader van de bewaarplicht. Zij zitten volgens Bits of Freedom immers in een onmogelijke positie. Enerzijds verbiedt de Grondwet het bewaren van gegevens op grond van de bewaarplicht, anderzijds zit het Agentschap Telecom hen handhavend op de hielen. De providers moeten daarom een kort geding tegen de Nederlandse Staat starten om de opschorting van de handhaving af te dwingen.
En in België?
Sedert de uitspraak van het Europees Hof van Justitie, staat de dataretentierichtlijn in verschillende Europese landen opnieuw ter discussie. Ook in België. Begin dit jaar stapten de Liga voor Mensenrechten, de Ligue des droits de l’Homme en NURPA – met de steun van datapanik.org – naar het Grondwettelijk Hof. Via die weg willen ze de vernietiging afdwingen van de wet op de dataretentie. Een uitspraak hierover wordt ten vroegste begin 2015 verwacht. Maar de terechte eis van Bits of Freedom om in Nederland de dataretentierichtlijn per direct stop te zetten, zou ook voor België een extra duwtje richting afschaffing kunnen betekenen. Het maakt de kansen weer ietsje groter dat het Grondwettelijk Hof de Belgische dataretentiewet ongrondwettig verklaart en vernietigt. Wat overigens de enige juiste uitspraak zou zijn.
- Meer over de dataretentierichtlijn
- Meer over de campagne Stop Dataretentie in België