Het cyber-industrieel complex

Overal bewakingscamera’s, Google street view, … er is geen plekje nog veilig voor gluurders en pottenkijkers. Het Internet is waarschijnlijk het meest bespiede terrein van allemaal. Het valt niet op, een cookie droppen, niemand die het merkt maar het gebeurt continu.

Einde de jaren tachtig zagen hackers en ngo’s het internet als nog goedkope manier om informatie snel te verspreiden.  Democratisering van de informatiestromen. Goedkoop wel, maar nu is er een ander probleem. Ook al zijn alle rekeningen betaald, het is alsof er voortdurend een deurwaarder geflankeerd door twee dienders onze internet-huiskamer binnenstormt om de inboedel te inventariseren.

Waarom doen ze het? Machtswellust? Voyeurisme, of simpelweg omdat het kan…  Op het net kan iedereen het woord nemen. Democratie van het woord. En dat was niet de bedoeling. Dus moet het gajes in de gaten gehouden worden. De legitimiteit van het regime zou wel eens in vraag kunnen gesteld worden.

Vroeger was het alleen de staat die de mensen in de gaten hield,  De wereld van marketing en reclame is vandaag de meest enthousiaste sidekick. Alhoewel sidekick, de vraag moet gesteld worden wie van beide de meeste intieme gegevens verzamelt.

En wat als de ‘function creep‘ zover reikt dat beide werelden de handen in elkaar slaan. Een nachtmerrie?  Jawel, maar een die wel zeer dichtbij aan het komen is. In Griekenland werd de levering van elektriciteit gekoppeld aan het innen van onroerend goed taks.

De Zapatistas moeten de eersten geweest zijn die van het Internet gebruik maakten om hun opstand wereldkundig te maken in 1994. Het was alvast een streep door de rekening van de Mexicaanse regering. Bloedige repressie door het leger was de normale procedure, maar wat doe je als de hele wereld toekijkt?

Meer recent hebben de sociale media een niet onaardige rol gespeeld in de Arabische Lente en bij het ontstaan van de protestbeweging in Spanje. Alle knipperlichten van het panopticum, overheid sloegen zo stilaan tilt. Maar de ‘special intelligence’ waakt en heeft intussen ook zijn wapenarsenaal flink uitgebreid.

Dan maar de wet overtreden

Echelon kwam in 2001 in het nieuws als wereldwijd afluisterprogramma toen het Europees Parlement een tijdelijke commissie oprichtte om te onderzoeken of het niet gebruikt werd voor industriële  spionage.  In zijn rapport beval de commissie de bedrijven aan om cryptografie te gebruiken in zijn communicatie. En doet u dat ook? Encrypteren?

Een ander programma  om de eigen burgers af te luisteren loopt minder in de kijker. Maar al sedert 2006 loopt er een ‘class-action lawsuit‘ van de Electronic Frontier Foundation tegen Narussight. EFF  beschuldigt de telecom-reus ervan de wet en de privacy van haar klanten de schenden door samen te werken met de National Security Agency (NSA) in een illegaal programma voor het afluisteren en data-minen van alle communicatie van de Amerikaanse burgers.

Narus, een dochteronderneming van Boeing heeft, niet gehinderd door dit proces, zijn activiteiten en capaciteiten verder uitgebreid. Het verkoopt nu zijn ‘real-time traffic intelligence’ zowel aan regeringen als aan bedrijven. Het Egyptische Telecom is klant.

Narus levert apparatuur voor on-the-spot bewaking van communicatie via internet inclusief het onderbreken van het internetverkeer. NSA overtreedt  op een dagelijkse basis de ‘Foreign Intelligence Surveillance Act’, maar  het Witte Huis vindt dit blijkbaar leuk. Triestige balans echter, bij de laatste bezetting van het Tahrir plein: meer dan veertig doden en 11.000 politieke activisten  in de militaire gevangenissen.

Vodaphone, de grootste internetprovider in Egypte heeft er geen problemen mee, kan er ook geen problemen mee hebben, want die mogelijk werd ook voorzien in de contracten die het destijds afsloot met Mubarak.

Ook in de VS probeert men wetgeving gestemd te krijgen die een toestand van ‘cybersecurity emergency’ kan inroepen om het Internet verkeer af te sluiten. De ‘Lieberman-Collins bill‘ of de befaamde kill-switch.

Georgia Tech is intussen eveneens aardig bezig. Het ontwikkelt  algoritmen die een  bedreigingen van binnenuit moeten kunnen detecteren door de analyse van enorme hoeveelheden data – inclusief e-mail, tekstberichten en file transfers – op ongewone activiteiten. Het doet denken aan de film Minority Report, maar als je weet dat universiteiten als de Oregon State University, de University of Massachusetts en de Carnegie Mellon University  meewerken aan het project krijg je toch de ‘creeps’.

Het cyber-industrieel complex

De laatste tien jaar is een totaal  nieuwe industrie ontstaan die in het geheim ons data verkeer onderschept en voor eeuwig op high-end servers bewaart die vele petabytes (een miljoen gigabytes) aan informatie bevatten. Deze industrie biedt nieuwe tools aan om die gegevens te doorzoeken en zo ons verleden te reconstrueren. Zelfs onze real-time bewegingen via onze mobiele telefoons kunnen ons op een dag  achtervolgen.

Wikileaks heeft  zo’n 300 bestanden vrijgegeven, de ‘Spy Files‘, die een nieuw licht werpen op deze industrie. Julian Assange stelde:

“Previously, we had all thought, why would the government be interested in me, my brother? My business is not interesting; I am not a criminal. Now these companies sell to state intelligence agencies the ability to spy on the entire population at once and keep that information permanently. In five or six years’ time, if your brother or someone becomes of interest to that company or the government, they can go back in time and look to see what you said or what you emailed.”

Glimmerglass is zo’n firma waarvan men vermoedt dat ze de onderzeese glasvezelkabels, die de continenten met elkaar verbinden, kan aftappen. Dit kan je zien op deze slides.

WikiLeaks bracht ook een brochure van SS8 van Milpitas, Californië, een product waarmee veiligheidstroepen  ”zien wat ze zien, in real-time” inclusief “ontwerp  e-mails van het doelwit, bijgevoegde bestanden, foto’s en video’s”.

Blue Coat van Sunnyvale, California verkoopt machines die websites kunnen wegfilteren op basis van de inhoud. Syrië kocht zo’n machine bij een reseller in Koeweit, omdat VS sancties rechtstreekse verkoop verbieden.

Het wordt stilaan en horrorverhaal, maar voor wie graag griezelt, de extra lectuur onder dit artikel biedt wel enige mogelijkheden.

Bronnen

Deze tekst verscheen oorspronkelijk op de blog Reële Democratie Nu!
Auteur: Daniël Verhoeven