Soms denkt een mens dat er rond camerabewaking en zeker rond de zogenaamd slimme camera’s een ondoordringbaar pensée unique hangt. Het is het soort eenheidsdenken dat ons moet doen geloven dat bewakingscamera’s, zeker als ze gekoppeld worden aan allerhande databanken, het pad kunnen effenen naar een veiliger en een betere samenleving. Vergeet het. Automatische nummerplaatherkenning (ANPR) is geen oplossing. Er bestaat geen enkel onderzoek dat erop wijst dat camerabewaking ook de verhoopte resultaten behaalt. Het enige wat je hoort zijn een burgemeester of een politiecommissaris die met de natte vinger “resultaten” te voorschijn toveren of onderzoeken die slechts marginale effecten tonen.
Omgekeerd is het wel zo dat de vlucht die ANPR de laatste jaren genomen heeft, onze individuele vrijheden steeds verder uitholt. Slimme camera’s schenden onze privacy en maken van elke burger een potentiële verdachte. Onder het mom van bestrijding van de misdaad evolueren slimme camera’s naar een systeem waarin data over de verplaatsingen van elke burger bijgehouden worden. Op die manier wordt ook België een zone waarbij elke mobilist permanent gescreend wordt. Een angstaanjagende gedachte.
Witte raaf
Het doet dan ook deugd dat er nog politici zijn die dat pensée unique durven doorbreken. Burgemeester Harry Hendrickx (DBM) van Malle is zo’n witte raaf. Hij is een felle tegenstander van trajectcontrole op onze wegen.
“Ik wil niet dat er in West- en Oostmalle, en bij uitbreiding ook elders, zulke ‘slimme camera’s’ worden geplaatst. Ze schenden de privacy, en privacy is een grondrecht.”
De Malse burgemeester wijst er tevens op dat de politie via nummerplaatherkenning maar twee procent meer criminele feiten oplost. “En dan gaar het voornamelijk om wagens die niet verzekerd zijn of niet naar de controle zijn geweest. Bovendien blijken de nummerplaten van échte criminelen veelal vals te zijn. Ja, waar zijn we mee bezig?”
Volgens Hendrickx kost niet alleen het installeren van de camera’s, maar ook het opvolgen van de beelden en het gepast reageren daarop door politiepatrouilles handenvol geld. “We zullen personeel bij moeten aanwerven. Wie gaat dat betalen? We hebben daarvoor gewoon geen geld. Het zou beter zijn dat de politie voor meer veiligheid zou zorgen door aanwezig te zijn aan de schoolpoorten, want dat dat gebeurt te weinig.”
Mooi dat er toch nog een politicus is die onze privacy niet vergeten is en tegen de stroom durft ingaan.
Meer kritische lectuur over slimme camera’s:
- In 2013 kreeg ANPR (automatische nummerplaatherkenning) de juryprijs tijdens de Big Brother Awards.
- No CCTV rapport What’s Wrong With ANPR
- Paul De Hert: Slimme, mobiele en domme camera’s blijven problematisch in het licht van de privacy (pdf, VVSG studiedag publiek cameratoezicht, 6 oktober 2011)
- Big Brother Watch over ANPR
- Anti-ANPR Spy Cameras campagne in Groot-Brittannië
- ANPR: Code and Rhetorics of Compliance – een kritische analyse van de toepassing van ANPR