Veiligheidsdeskundige Teun Van Dongen geeft in De Morgen een paar voorbeelden van recente geopolitieke ontwikkelingen waar de Amerikaanse inlichtingendiensten de bal compleet mis sloegen. Ondanks de massale surveillance en de big data waar de NSA beroep kan op doen. Het meest recente voorbeeld is Irak, waar de Amerikaanse inlichtingendiensten het gevaar van IS lange tijd onderschat hebben. Simpelweg omdat IS voor zijn interne communicatie gebruik maakte van koeriers en niet van digitale communicatiemiddelen en daardoor buiten het gezichtsveld van de NSA surveillance bleef. Ook wat betreft de Krim en Noord-Korea schoten de inlichtingendiensten schromelijk tekort. Het zijn niet alleen pijnlijke voorbeelden met verstrekkende gevolgen. Ze tonen vooral dat massale surveillance niet bijdraagt aan een veiliger wereld.
Teun Van Dongen:
Persoonlijk vind ik dat in het bijzonder de Britten en de Amerikanen de infrastructuur van een politiestaat aan het opbouwen zijn, maar dat is tot op zekere hoogte een kwestie van smaak. Als tegenover dergelijke praktijken een bepaalde winst zou staan, zou iemand anders kunnen oordelen dat zij of hij bereid is om hiervoor bijvoorbeeld privacy op te geven. Deze laatste positie is echter moeilijk houdbaar nu duidelijk begint te worden dat de big data-benadering en het grootschalig afluisteren van wereldleiders en diplomaten het inzicht van geheime diensten niet merkbaar verbetert. Immers, de NSA beschikt over zo’n beetje alle digitale informatie ter wereld, maar wordt verrast door de grootste geopolitieke verschuivingen van het afgelopen decennium en heeft nooit aannemelijk gemaakt dat de omstreden spionageprogramma’s iets hebben bijgedragen aan het voorkomen van aanslagen.
Deze constatering moet een belangrijke rol spelen in de discussie over de toelaatbaarheid van de methoden die door Edward Snowden aan het licht zijn gebracht. Als dergelijke methoden geen resultaat opleveren, worden burgerrechten en diplomatieke verhoudingen voor niets op het spel gezet, en dat is onacceptabel.
Als NSA-methoden geen resultaat opleveren, worden burgerrechten voor niets op het spel gezet