incl. Berchem, Berendrecht, Borgerhout, Deurne, Ekeren, Hoboken, Lillo, Merksem, Wilrijk, Zandvliet
Politiezone Antwerpen
27/11/2024 – Stand van zaken
Sinds in 2000 de eerste Antwerpse veiligheidscamera’s werden geïnstalleerd langs de Meir ging het razendsnel. Anno 2024 telt de stad Antwerpen, inclusief de districten, 819 camera’s. Het gros (583) zijn vaste camera’s op straten en pleinen, ronde dome-camera’s die 360° kunnen ronddraaien of quad-cams, met naast een centrale camera vier bijkomende camera’s om continu zo’n 360°-beeld te hebben. Er zijn ook 40 mobiele vaste camera’s, die tijdelijk op een welbepaalde plaats kunnen gezet worden bij overlast- of andere problemen. Drie politiecombi’s zijn ook uitgerust met een mobiele camera op het dak.
Politiezone Antwerpen heeft daarnaast 183 vaste en 10 mobiele ANPR-camera’s in gebruik, specifiek om onder meer het verkeer in de gaten te houden, de LEZ-zone te controleren en automatisch nummerplaten te herkennen.
Tot slot beschikt de politie over drie drones. Al die camera’s worden beheerd door de Antwerpse politiediensten. Zitten niet in het totaalcijfer van 819: de ongeveer 500 camera’s en scanners in het havengebied en alle bodycams waar politieagenten mee uitgerust zijn.
Er lopen ook enkele proefprojecten met camera’s die uitgerust zijn met AI-software. Sinds 1 oktober 2024 werden enkele ANPR-camera’s uitgerust met AI-software om laad- en loszones in de stad te controleren. In Deurne liep een proefproject met AI-camera’s tegen sluikstorten. In januari 2025 komt daar ook het proefproject bij met de zogenaamd slimme AI-camera’s die incidenten in de Joodse wijken van Antwerpen sneller moeten detecteren. Of beter: in januari volgend jaar start een proefproject dat twee jaar zal duren.
17/03/2023 – Politiezone Antwerpen beschikt over cameratoezicht in verschillende straten en pleinen in de stad. De exacte locaties vind je terug in het overzicht op de website van de politiezone. Daar kan je ook een pdf downloaden met de locaties van de anpr-camera’s. Daarnaast beschikt de politiezone ook over tijdelijke vaste camera’s, 3 politievoertuigen met een beweegbare camera op het dak, mobiele ANPR-camera’s die kunnen worden ingebouwd in politievoertuigen en bodycams. (bron)
Het ANPR-netwerk van stad Antwerpen en Politiezone Antwerpen capteert volgende gegevens wanneer een vervoermiddel een ANPR-camera voorbijrijdt: datum, tijdstip en de precieze plaats; kenmerken van het voertuig dat verbonden is aan de nummerplaat; foto van de nummerplaat (voorkant van het voertuig of achterkant); een foto van het voertuig; in voorkomend geval, een foto van de bestuurder en van de passagiers.
Politiezone Antwerpen bewaart de gegevens voor 30 dagen.
De eerstelijnsdiensten van Politiezone Antwerpen zijn uitgerust met een bodycam. De bodycam staat steeds in stand-by modus en filmt niet permanent. Elke opname moet steeds worden voorafgegaan door een mondelinge waarschuwing van de politieman die de bodycam draagt. Opnames kunnen gemaakt worden op de niet-besloten plaatsen, maar ook tijdens interventies op publiek toegankelijk besloten plaatsen (bv. stations, voetbalstadions, horeca-instellingen) of in niet voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen (bv. private woningen) en dit tijdens de duur van de interventie. Indien de opnames niet-relevant zijn in de context van bewijsvoering worden deze na 30 dagen verwijderd.
Cijfers (juni 2018) – het cameranetwerk bestaat uit 502 camera’s, waarvan 345 vaste dome-camera’s. Daarnaast zijn er ook 8 mobiele dome-camera’s en de ANPR-camera’s die het verkeer controleren, o.m. in de voetgangers- en lage emissiezone.
Lezen
- Het gaat hard in Antwerpen (31/10/2015)
- Antwerpen had even niet gedacht aan privacy bij invoeren lage-emissiezone (27/4/2016)
- Nergens meer in het oog gehouden dan in Antwerpen (12/8/2017)
- Bart De Wever wil in Antwerpen van 500 naar 1000 camera’s gaan
Quote
18/07/2023 – “De diamantwijk en daarrond de buurt met de Joodse instellingen zitten qua cameradichtheid ongetwijfeld in de wereldtop. In het epicentrum van de edelstenen is het schier onmogelijk je ongezien te bewegen.”
Chronologisch
- 09/12/2004 – Het Nieuwsblad schrijft dat steeds meer cafés en restaurants bewakingscamera’s in hun zaak hangen. Klein detail: de meeste camera’s zijn illegaal. Nogal wat eigenaars ‘vergeten’ de camera’s aan te geven bij de Privacycommissie en hangen evenmin de vereiste waarschuwing voor de klanten. Deel van het probleem: stadsbestuur, politie of gerecht treden amper op. En als dat uitzonderlijk wel gebeurt, dan wordt het niet verder opgevolgd. Zoals in het geval van café ’t Keteltje aan de Oudemansstraat vlakbij het Schipperskwartier. Daar worden klanten en personeel door niet minder dan 16 camera’s in het oog gehouden. Daarbovenop hangt er op straat ook 1 camera, die voorbijgangers -inclusief hoerenlopers- filmt. Het stadsbestuur besliste dat die camera weg moest, stapte naar de privacycommissie en kreeg daar gelijk. Tien maanden later hangt de camera er echter nog steeds. (Met Big Brother op café) Nog opmerkelijk in het artikel: Een klant in café Boer Van Tienen was de inbreuk op zijn privacy zo beu dat hij één van de toestellen aan diggelen sloeg. Reactie van de cafébaas: “Het is vooral om mijn personeel te controleren.”
- 02/04/2007 – Het Laatste Nieuws telt minstens 127 bewakingscamera’s die 850 meter van de Meir in Antwerpen overschouwen. Aan bijna elke zaak van de Meir staan er camera’s. De politie overziet de winkelstraat met zes eigen exemplaren. Er staan ook minstens 13 camera’s aan de Wapper, 48 tussen Inno en Frankrijklei. En dan zijn de camera’s aan de Meirbrug, de Boerentoren en de Groenplaats nog niet geteld. – Talk of the Town
- 13/09/2007 – In het station Antwerpen-Centraal hangen 180 camera’s. De NMBS beschikt over een eigen controlekamer om camerabeelden te verwerken. Het aantal camera’s moet op termijn oplopen tot 289.
- 28/05/2010 – Het gemeentebestuur installeert camerabewaking op de Ossenmarkt in de studentenbuurt. Vanaf 31 mei is de camera operationeel. De camera is fel gecontesteerd. Studenten proberen beveiligingscamera in Antwerps stadhuis te hangen. Dixit: “Wij voelen ons bekeken en minder vrij” – 22/12/2009
- 22/05/2012- Dubieuze primeur: Antwerpen rust 3 combi’s uit met een camera. De combicamera’s kosten 25.000 euro per stuk en kunnen doorlopend 360 gradenbeelden doorsturen naar de controlekamer. Ze zullen ingezet worden “bij grote volkstoelopen en manifestaties”. Vooral de omgeving van de Turnhoutsebaan wordt de heimat van de combicamera’s. Bekijk hier foto’s van de persvoorstelling. (22/05/2012)
- 01/06/2012 – Het netwerk van bewakingscamera’s wordt vanaf augustus uitgebreid met 17 locaties op het Kiel. Ze komen bovenop de 77 bestaande camera’s in Antwerpen-Noord en langs de as Centraal Station-Grote Markt.
- 20/08/2012 – Het Stedelijk Onderwijs in Antwerpen gaat z’n scholen extra beveiligen tegen inbraken. Nu hangen er al camera’s in sommige scholen, binnenkort komen er camera’s in alle scholen. Een beveiligingsfirma zal de beelden bekijken en kan ook ingrijpen als het nodig is.
- 13/11/2013 – Het budget van 900.000 euro dat het Antwerpse stadsbestuur in haar begroting vrijmaakt voor extra cameratoezicht in de stad, zal prioritair worden ingezet in de stationsomgeving met de Joodse buurt en de Diamantwijk. Momenteel hangen er in de drie straten tellende Diamantwijk al camera’s, net zoals onder meer in Borgerhout, Antwerpen-Noord, het Kiel, de studentenwijk en het Schipperskwartier. Het stadsbestuur wil nu echter naar een zo volledig mogelijke dekking van de omgeving van het Centraal Station gaan, met in totaal zowat dertig extra camera’s. Wanneer dat bereikt is, zouden nog andere Antwerpse buurten tijdens deze legislatuur een soortgelijke behandeling krijgen.
- 18/12/2013 – Camera’s bieden geen garantie – “Vandaag hangen er in Antwerpen meer dan honderd bewakingscamera’s en bijna allemaal in dezelfde wijken. Maar kaarten tonen heel duidelijk dat het plaatsen van camera’s geen garantie biedt op een wereld zonder criminaliteit. Nergens in Antwerpen staan er zoveel camera’s als in de Stationsbuurt, nergens werden er in oktober 2013 meer criminele feiten gesignaleerd.” – Fatima-Zahra Naimi in StampMedia.
- 17/11/2014 – Veiligheidscamera’s visienota goedgekeurd
- 27/11/2014 – Antwerpen test kentekenparkeren uit op vijf parkeerautomaten (hln.be)
- 28/11/2014 – Het Antwerpse schepencollege zet het licht op groen voor 35 extra bewakingscamera’s. Het gaat om 8 nieuwe camera’s in Borgerhout en een deel van Antwerpen Noord (Kerkstraat, Krugerplein, Jan Borluutplein, Gijsselsstraat) waar nog geen camera’s stonden, om het wegwerken van ‘blinde vlekken’ in bestaande cameragebieden (Consienceplein en Hoogstraat) en om het inzetten van bestaande verkeerscamera’s als bewakingscamera’s (Meirbrug, Suikerrui, Rijnkaai, Provinciestraat, Carnotstraat). (De Morgen) Er hingen al, verspreid over de stad, ruim honderd bewakingscamera’s.
De locaties van de nieuwe bewakingscamera’s kan je bekijken via onderstaande kaart. - 30/11/2014 – De reactie van Groen Antwerpen: Veiligheidscamera’s belangrijker dan investeren in jeugd en preventie? “‘Jaarlijks geeft dit stadsbestuur €900.000 uit aan veiligheidscamera’s. Op die manier hoopt de stad de criminaliteit en de overlast de kop in te drukken. Maar daarbij vergeet ze dat het ondersteunen en versterken van de vele projecten waarin dit stadsbestuur de hakbijl zet net heel wat overlast en criminaliteit zou kunnen voorkomen.” Extra: Tot voor kort stonden de locaties van de bewakingscamera’s op de website van stad Antwerpen vermeld in de
FAQ Cameratoezicht(pdf). Het ging op 13/11/2013 om 109 camera’s, beheerd door Stad Antwerpen en de lokale politie. Ergens in de loop van 2014 verdween de FAQ blijkbaar van de website. Teken aan de wand? - 04/03/2015 – De Antwerpse politie houdt de woning van burgemeester Bart De Wever (N-VA) op de Herentalsebaan in Deurne 24 uur op 24 in de gaten met hightech bewakingscamera’s. De camera’s zijn er gekomen ter vervanging van de gewapende agenten van de mobiele eenheid, die ondertussen werden teruggetrokken.
- 22/7/2016 – De Antwerpse politie is gestart met de uitbouw van een enorm netwerk van ANPR-camera’s, die systematisch nummerplaten van voertuigen registreren. Tegen einde 2016 zullen zeventig camera’s operationeel zijn. Het hoogtechnologische ANPR-netwerk registreert nu al 250.000 nummerplaten per dag en zal in de toekomst ieder gemotoriseerd voertuig dat zich in de stad verplaatst, in de gaten houden. “Er zal geen enkel voertuig meer de stad in rijden, zonder dat wij het weten”, zegt commissaris Luc De Kock van de Antwerpse lokale politie. Het Antwerpse ANPR-netwerk zal uit drie grote kringen van camera’s bestaan. Eén kring rond het Centraal Station en de Diamantbuurt is al een tijdje operationeel en “leest” iedere dag 65.000 nummerplaten. De tweede kring omsluit de volledige stad binnen de Singel en Linkeroever. In totaal gaat het om zeventig camera’s. Die zijn niet alleen “slim”, ze zijn ook duur. Eén camera kost ongeveer 10.000 euro. De totale investeringskost voor de eerste en de tweede ring van ANPR-camera’s bedraagt ongeveer 1,8 miljoen euro. In een derde fase wil de Antwerpse politie nog een derde kring aanleggen, aan de belangrijkste invalswegen aan de rand het stedelijk grondgebied. Dan zouden 150 camera’s operationeel zijn.
- 1/9/2016 – 48 nieuwe camera’s op komst. Tegen eind 2016 komen er 48 nieuwe politiecamera’s in Deurne en Borgerhout extra muros. De 6 camera’s in Borgerhout zullen aansluiten op het ANPR-netwerk dat ter hoogte van de Noordersingel uitgerold zal worden. In Deurne worden, verspreid over het hele district, 41 nieuwe camera’s opgehangen. Ook op de Bist in Wilrijk komt een nieuwe camera. Met deze beslissing wordt het netwerk nu voor het eerst ook uitgebreid buiten de Ring. Als de installatie van deze camera’s en van de 44 camera’s in Oud-Berchem en Antwerpen-Zuid voltooid is, zullen in Antwerpen 308 politiecamera’s hangen. Sinds de huidige legislatuur is het aantal camera’s in de stad bijna verdriedubbeld. Alleen al in 2016 ging er 1,3 miljoen euro naar cameratoezicht in de stad Antwerpen. — bron: Gazet van Antwerpen (incl. plannetjes)
- 05/10/2017 – Tegen eind 2018 wil het stadsbestuur het aantal camera’s in de Antwerpse straten uitbreiden naar 500. Momenteel hangen er 300 camera’s in de straten. Daarmee hangen er drie maal zoveel camera’s als aan het begin van deze legislatuur. Een flink deel van de nieuwe camera’s zal in de buitendistricten komen te hangen. Onder meer in Deurne, Merksem en Wilrijk, waar er op de Bist al aanwezig zijn.
- 12/03/2018 – De Lijn gaat 508 high-tech bewakingscamera’s plaatsen in de premetrostations van Antwerpen. De nieuwe camera’s kosten afgerond 1 miljoen euro. Het gaat om de stations Meir, Groenplaats, Frederik Van Eeden, Diamant, Plantin, Elisabeth, Handel, Schijnpoort en Sport. In premetrostations Astrid en Zegel, en in de evacuatiepremetrostations Carnot, Morkhoven, Drink en Foorplein hangt dit type camera’s al. Ze werken met Full HD-technologie, wat zowel gezichtsherkenning als het volgen van personen in realtime mogelijk maakt. Ook de andere stations krijgen nu die moderne camera-apparatuur. De installatie van de nieuwe camera’s zal ten vroegste in 2019 gebeuren. De installatie van de hypermoderne bewakingscamera’s speelt in op de strategie van de Antwerpse politie, die steeds meer gebruik wil maken van camerabewaking in de stad én in de haven. De Antwerpse politie doet momenteel onderzoek naar het gebruik van intelligente camera-toepassingen. Automatische gezichtsherkenning is nog toekomstmuziek, zo klinkt het bij politiewoordvoerder Willem Migom. “Maar we bestuderen momenteel wel de mogelijkheid om filters gebruiken. Als we bijvoorbeeld een verdachte met een rode jas zoeken, dan worden de personen met een rode jas uit de beelden gefilterd.”
OPVALLEND 16/06/2018 – In een interview met de Gazet van Antwerpen somt Johan Vermant, woordvoerder van burgemeester Bart De Wever (N-VA), de verschillende soorten camera’s op die er in Antwerpen hangen. In totaal bestaat het cameranetwerk uit 502 camera’s, waarvan 345 vaste dome-camera’s. Daarnaast zijn er ook 8 mobiele dome-camera’s die worden ingezet om bijvoorbeeld sluikstort aan te pakken. De stad gebruikt ook ANPR-camera’s die nummerplaten kunnen herkennen om het verkeer te controleren, onder meer in de voetgangers- en lage emissiezone. In datzelfde interview maakt Vermant ook duidelijk dat 502 camera’s niet voldoende zijn voor De Wever. Bij het aantreden van De Wever had het stadsbestuur 90 beveiligingscamera’s, ondertussen zijn er het meer dan 500, en de volgende legislatuur wil hij “verder doorgroeien naar duizend camera’s“. Aanleiding voor het interview zijn de twintig bewakingscamera’s die geplaatst worden in Merksem (op de winkelas van de Bredabaan en in het Dokske) en in de Tentoonstellingswijk op het Kiel.
- 10/06/2020 – Het cameranetwerk van de Antwerpse politie breidt verder uit. Er komen nieuwe bewakingscamera’s op de heraangelegde Noorderleien en de Scheldekaaien. Ook wordt het netwerk van slimme ANPR-camera’s met nummerplaatherkenning versterkt in de binnenstad, op het Kiel en in Deurne-Noord. De Dageraadplaats, Draaiboomsite, het Jos Verhelstplein en het winkelgebied Huidevettersstraat-Schuttershofstraat krijgen dit jaar nieuwe camera’s. Ook de heraangelegde Scheldekaaien en Leien krijgen nieuwe toestellen. Momenteel zijn er al 426 bewakingscamera’s in Antwerpen. Het ANPR-netwerk bestaat uit 108 vaste camera’s. Aan de nieuwe tunnels onder het Operaplein komen nieuwe ANPR-camera’s en ook op het Eilandje en het Schipperskwartier. Ook de dichtbevolkte wijken Antwerpen-Noord, Deurne-Noord en het Kiel krijgen meer camerabewaking.
- 01/07/2024 – Mobiele camera aan de bibliotheek Viswater in Berendrecht.
In beeld