Het Laatste Nieuws sprak onlangs met privacyactivist Matthias Dobbelaere-Welvaert en cryptograaf Bart Preneel over de huidige staat van online privacy en de zin en onzin van sommige maatregelen. Komen onder meer aan bod: de wildgroei aan ANPR-camera’s, identiteitskaarten met vingerafdrukken en de Europese plannen voor achterpoortjes in chatapps. Opbeurend is het allemaal niet, maar dat kan dan ook moeilijk anders als je ziet hoe er steeds verder aan onze privacy wordt geknabbeld. Alhoewel we ook niet willen wanhopen. Hoe kwetsbaar onze privacy ook is, we kunnen nog steeds verdedigen wat we hebben en wie weet heroveren wat we onderweg verloren hebben. Just do it, together!
Lees hier het volledige interview (paywall)
We pikten er alvast enkele opvallende quotes uit.
Wat zal die toekomst brengen, meer of minder privacy?
Dobbelaere-Welvaert: “Ik denk dat privacy in de toekomst enkel voor de rijken zal zijn. Je ziet de eerste sporen daar nu al van. Je kan in de supermarkt een klantenkaart aanvragen om extra korting te ontvangen, maar daarvoor geef je wel je persoonsgegevens op. Zo’n klantenkaart is aantrekkelijk voor mensen die moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen, maar veel minder voor mensen met een aardige loonbrief. Privacy wordt dus als het ware een betaalmiddel …”
“Politici lijken dit niet te beseffen. Meer zelfs, ze hangen onze straten vol met slimme camera’s om vervolgens te kunnen zeggen dat de veiligheidsgraad in het dorp omhoog gaat. Wat ze niet zeggen is dat we met z’n allen een flinke prijs aan het betalen zijn: onze privacy.”
Preneel : “De politici zouden ook moeten beseffen dat zij het meeste risico lopen om bespioneerd te worden. Neem het voorbeeld van Israëlische oud-premier Netanyahu. Zijn vertrouwenskring werd met behulp van de Pegasus-spyware afgeluisterd en dat door eigen politiediensten. Machthebbers zijn de eersten die in het vizier komen als privacy komt te vervallen en hebben er dus alle baat bij dat die beschermd wordt.”
Wat kunnen mensen dan wel doen om hun digitale privacy te waarborgen?
Dobbelaere-Welvaert : “Wat online privacy betreft, kan je apps gebruiken waarmee je data veilig zijn. Signal is een privacyvriendelijk alternatief voor WhatsApp, bijvoorbeeld. Brave is een privacyvriendelijke webbrowser en er bestaat ook privacyvriendelijke videobelsoftware. Maar blijf vooral kritisch en blijf de maatregelen van de overheid aan de kaak stellen. Alleen kan je bitter weinig doen, helaas. Daarom zijn activistische organisaties zoals NOYB, Bits of Freedom of Ministry of Privacy volgens mij zeer belangrijk.”
Preneel : “Er zijn heel wat oplossingen om je online privacy beter te beschermen. Signal is inderdaad een goed voorbeeld. Je moet je enkel je vrienden overtuigen om over te stappen. Voor sommige andere oplossingen heb je heel wat technische kennis nodig en dat ontbreekt bij de bevolking. Een firewall installeren om na te gaan welke data je slimme wasmachine verstuurt, is bijvoorbeeld een pak lastiger. Het Tor-netwerk gebruiken is ook niet eenvoudig. VPN’s zijn populair, maar bevatten ook een groot risico: ze leiden je internetverkeer om naar een centrale server en hierdoor komt ook al deze informatie op één plaats terecht. Dat is makkelijk om bij te houden. Wist je trouwens dat de Chinese overheid meerdere VPN-bedrijven heeft opgekocht? Dat is niet zonder reden. Er bestaan heel wat manieren om je digitale privacy te beschermen, maar er is tegelijkertijd te weinig knowhow bij de gewone man in de straat.”
“Privacy zal in de toekomst enkel voor de rijken zijn”: twee Vlaamse experts waarschuwen voor onze afkalvende privacy (pdf)