PGZ Geruchten /// PGZ-geruchten 2022

LUISTER- EN LEESTIP. Rechtsfilosoof en schrijver Maxim Februari was te gast in het Radio 1 programma Voorproevers. Aanleiding was zijn nieuwste boek “Doe zelf normaal” over hoe ongebreidelde informatietechnologie en technocratisch optimisme de fundamenten van de rechtsstaat en dus ook van de democratie aantasten. Klinkt dat abstract? Herbeluister dan de uitzending, want het gebeurt niet dikwijls dat iemand op zo’n heldere en toegankelijke manier duidelijk maakt wat er op het spel staat als technologie het beleid stuurt en beslissingen voor ons neemt.
Fragment 1. “We zullen ons als burger zelf beter moeten informeren over technologie om bedrijven en politici te kunnen bevragen.”
Fragment 2. “De overheid gebruikt technologie waar bedrijven hun opvattingen in stoppen en waar wij weinig zeggenschap over hebben.”
“Doe zelf normaal” van Maxim Februari is verschenen bij uitgeverij Prometheus.

“(…)
de wachtlijst voor wie een baby wil laten vertroetelen onder cameratoezicht
(…)”
– uit het gedicht “Meld je aan” van Lies Van Gasse

HEERLIJKE NIEUWE WERELD. Yuval Noah Harari en Margaret Atwood schreven allebei een voorwoord bij de nieuwe uitgave van Heerlijke nieuwe wereld van Aldous Huxley. Op de website van uitgeverij Meulenhoff kan je ze allebei downloaden (via de knop “inkijkexemplaar”). Vooral dat van Harari is boeiend omdat het een verhaal, geschreven in 1931 (!) naar vandaag weet te vertalen. En het is meteen ook een goeie gelegenheid om Huxley’s dystopische roman over een toekomstige wereld die geheel beheerst wordt door technologie en rationalisme nog eens te herlezen. In de woorden van Harari: “Geluk is tegenwoordig het allerhoogste goed en we misbruiken de biotechnologie en de sociale media steeds vaker om alle burgers/consumenten maximaal tevreden te houden. U vraagt wat daar mis mee kan zijn? Lees Heerlijke nieuwe wereld.”

LEESTIPS. De longread “On Our Little Drones: Senses, Violence and the Space” van Gaia Casagrande (via het Institute of Network Cultures). Iets ouder, maar evenzeer boeiende lectuur, is een andere INC-longread, “Hacking Art” van Yannick Westphal. (En terwijl u daar toch bent, kuier dan eens rustig door de website van het Institute of Network Cultures.)

TRACING.“We traceren smartphones, sleutelbossen en zelfs huisdieren. Sommige mensen tracken hun kinderen via hun smartphone. Waarom doen we dat niet met mensen met dementie?” Gezondheidsfuturoloog Koen Kas maakt in Het Nieuwsblad een nogal ongelukkige vergelijking wanneer hij het heeft over gps-trackers die je in de kleren van mensen met dementie kan innaaien – zoals blijkbaar in Japan al het geval is. Ethisch gezien is er wel iets voor te zeggen (niet voor mensen die hun kinderen via hun smartphone tracken, dat blijft privacygewijs een no go). Een tracker laat mensen met dementie toe om naar buiten te gaan, om veilig verloren te lopen en ook om veilig teruggevonden te worden. Kas heeft dus een punt als hij stelt dat ze in ruil voor de tracker een deeltje van hun vrijheid en autonomie terugkrijgen. Mits dat op een gecontroleerde, veilige en kleinschalige manier gebeurt – zoals Matthias Dobbelaere-Welvaert van het Ministry of Privacy aanstipt.
Blijft de GDPR, die uitdrukkelijke toestemming van de patiënt vereist voor het verwerken van medische data. Maar daar mag wat ons betreft die gps-tracker voor mensen met dementie gerust die zeldzame uitzondering zijn die de GDPR-regel bevestigt.